مطالعه ای در طراحی و بهبود اتصالات ضدلرزه در لوله های چدن داکتیل برای ایران

لوله های چدن داکتیل به دلیل مقاومت بالای بدنه آنها در مقابل زلزله، یکی از پرمصرف ترین لوله های مورد استفاده در شبکه های آبرسانی می باشند. اما اصلی ترین مشکل آنها در اثر زلزله های گذشته، بیرون زدگی اتصالات نر و ماده و شکستگی اتصالات بوده است. از این رو، تولید و استفاده از اتصالات مقاوم در برابر زلزله، در لوله های چدن داکتیل امری ضروری و اجتناب ناپذیر است. ویژگی بارز این اتصالات داشتن جابجایی های محوری و زاویه ای و مقاوم بودن آن در برابر جدایی لوله در اثر کشش می باشد. انعطاف پذیری محوری و زاویه ای اتصالات، نقش بسیار مهمی در کاهش تنش و کرنش روی بدنه لوله دارد. در این مطالعه ضمن بیان کارایی اتصالات ضد لرزه، پارامترهای انعطاف پذیری آن با توجه به نیاز کشور مورد تحلیل قرار گرفته و مقادیر آن به دست آمده و در ادامه به بررسی مکانیزم و شکل مناسبی از این اتصال برای تولید در کشور پرداخته شده است. با بررسی وضعیت لرزه خیزی کشور مشخص شد که نیاز به ساخت اتصالاتی است که علاوه بر داشتن مکانیزم نصب ساده، دارای انعطاف محوری 4 سانتیمتر و انعطاف زاویه ای بیشتر از 4 درجه باشند. پس از طراحی اتصال، منحنی های کشیدگی در کشش، فشار و خمش برای قطر های 100، 400 و 1000 میلیمتر به دست آمد. علاوه بر آن، سیستم لوله و خاک با اتصال ضدلرزه طراحی شده در قطر 400 میلیمتر تحت اثر انتشار امواج قرار گرفت و نتایج آن نشان داد که آسیبی به لوله و اتصال نرسیده است. در ادامه عملکرد اتصال super lock ساخته شده توسط شرکت آمریکایی clow نیز مورد ارزیابی قرار گرفته است.